Қасиетім, қадірлім                                          Нұрперзент Домбай

Осы қыздың нұрға толса жанары,

Көкірегімде үміт шоғы жанады.

Тіршілігім тұшымдылау, тұщылау,

Сәуір самал сергітеді сананы.

Кірбің күндер жырақ жүрсін жанынан,

Тайдырмаған бақытынан, бағынан.

Қыз сезімін биік қойған ел едік,

Бәрінен де, тіпті ханның тағынан.

Сен сұлусың, асқан ару жоқ басқа,

Қателеспе, аңдаусызда шоқ баспа.

Қасиетіңді қарағаннан қалт ұққан,

Ынтық болғай тек жігіттер нар қасқа.

Қыр гүлдері иісін бойға сіңірген,

Ару күнмен аспандағы тең күлген.

Ерініңде бал бұлақтың шырыны,

Шырын дәмді желпіп өткен жел білген.

Қазақ қызы – қасиетім, қадірлім,

Нақ өзі ол ұятым мен арымның.

Тағдыр, оның қайғырғанын көрсетпе,

Шапағаты шаттандырсын әңірдің.

******

Қазақ қызы туралы

"Ана тілі" газетінен

Көктемді қанатына қондырып  құс қайтты. Шуақты ілестіре келген құстар әсем, әуезді үн айтты.

Жер дүниені жылылыққа орап, жүректерге іңкәр сезім сыйлап, көктем келді. Жер-Ана бусанып, тоңы жібіп, жаны кіріп, тіршілік қайта жалғасады. Ал Жер-Анамен қатар Аналар да шаттыққа бөленеді. Өйткені көктемнің алғашқы күндерінде дүние дидары әйел баласының көңіліне ауады. Кірпігіне кірбің ұялатпауға, жайдары жүзге енуіне, жүрегіне қуаныш сыйлауға ұмтылады. Себебі бұл – 8 наурыз.

Қазақтың қызы! Осы бір аяулы есім жаныңды тербеп, жараңды емдеп, 

Әрбір ісіне адалдықты ту етіп, жеке басының ақыл-парасатымен кейінгілерге үлгі бола білген сүйікті

әпкемізді мерейлі жасымен құттықтай отырып, отбасының берекелі, бала-шағасының аман болуына, денсаулығы мықты қалпында ұзақ жасауына тілектеспіз. Әпке, елге сыйлы, туыстарыңызға бауырмал, әрдайым көпшіл қалпыңыздан айнымаңыз!

Жан әпке, қашаннан-ақ жаны жақсым,

Шыққандай жанарыңнан жадырап күн.

Ең алғаш сен туып, қуантыпсың

Жандарын біздің үлкен шаңырақтың.

Естияр боп тірлікте баянды кем,

Еркелетіп бәрімізді аялап ең.

Жарың кетті бақиға, сен қамықпа,

Бұл күнде таласуда немерелер құшаққа кең.

Балаларың – мәңгілік қуанышың.

Ұстаздық бақытың бар – жұбанышың.

Бір сені саф алтыннан кем көрмейміз.

Нағыз алтын жарқырап тұрады шын!

*****

Келін әдебі                                                          

         Той өткен күннің ертеңінде-ақ, жаңа түскен жас келін бозада таңмен таласып тұрып, алдымен қазақта «үлкен үй», «қара шаңырақ» деп аталатын әке үйінің түндігінің бауына ақтық байлап ашады. Одан кейін жасы үлкен қайын ағаларының, ең соңында өз үйінің түндігін ашқан соң, отауында от жағып, түтін түтету үшін «үлкен үйден» «от алуға» барады. Қазақтың «отбасы». «отау» (от алу сөзінен шыққан) ұғымдары ежелгі отқа табынуға байланысты туындаған салтқа негізделе қалыптасқан атау екендігі анық. Осы орайда,

Туысқандар, аяулы туысқандар,

Бір анадан туғандай тауыс жандар.

Бір-біріне бүйрегі бұрысқандар,

Бір-бірін шын жүректен ұғысқандар.

Сәл нәрсеге бұртиып 

Адам - өз өмірінің сәулетшісі. Даралар да, қаралар да, даналар да қонақ болып өтетін мына дүниеде әркім өз өмір соқпағын өзі сомдайды. Оның мәнді де, сәнді, мағыналы да, мазмұнды болуы сол өмір иесінің қарымы мен қасиетіне байланысты. Құдіретті табиғат адами қасиеттерін мол дарытқан Қадырәлі құдамыздың ғұмырнамасының айшықты ғибраты соның айқын белгісі.

         Алысқа да, ағайынға да жібек мінез, ықыласты мейіріммен танылған Қазима құдағи құдай қосқан қосағының ел арасында құрметінің асып, қиын да қызықты еңбек жолының жемісті болуы үшін жүрек жылуын арнап келеді.

         Қадірлі құдамыздың мерейлі мүшел жасы құтты болып, бақ-дәулеті арта берсін!

         Құтты болсын 60 деген жасыңыз,

         Қуаныштың кемерінен тасыңыз.

         Әрқашанда мықты болып денсаулық,

         Қажымастан жүзден әрмен асыңыз.

******

         Асыл Әке, ардағы ұл-қызының,

         Бәрін болжап жүретін алдағының.

         Қамқорымыз Сіз келіп 60 жасқа,

         Қуантып отырсыз ғой бізді бүгін.

         Анамыз Айшаменен қанаттасып,

Алтын күздің алғашқы күні Алатаудай ардақты әкеміз 70 жасқа толғалы отыр.

Сондай-ақ анамыз екеуінің өмірлерінің мәніндей  «Алтын тойлары». Гүлдей қыз өсірген, білдей ұлдар өсірген, балдай немере-жиендер сүйіп, өмір сүруге, адам болуға тәрбиелеген әке-шешемізді   қос қуаныштарымен құттықтаймыз.

Әкетай – асқар тауың,

анашың зәм-зәм бұлақтай.

Алла өзі демеу болсын,

жылатпай-дағы ,құлатпай.

«Гауһар тойға» жетіңіздер,

төрт құбылаң тең болып,

Шөлпілдетер шөбере сүйіп,

шөлміркер көңіл гүл атқай!

******

                            Кім сендерді  балалар 

                                                                 сүйетұғын,

                            Қуанышыңа қуанып, қайғыңа

                                                                  күйетұғын.

                            Түн ұйқысын төрт бөліп,

                                                                  кірпік қақпай,

                            Шешең байғұс дамылсыз

                                                                  жүретұғын.     

                            Кім сендерді, балалар

«Дастарханның басында,

Не бір жақсы осында.

Мен бір бата берейін,

Дос-жарандар қасында:

Қос өрім жас – қос өркеш,

Қалижан мен Бәтима.

Бақыттың ашып қақпасын,

Ақ отауын көтеріп,

Құт босаға аттасын»,

«Еңбек етсін елмен тең,

Ерініп үйде жатпасын.

Дастарханы кең болсын,

Келгенде бұрып ат басын.

«Күлшашары» көп болсын,

Қуантар ата-анасын,

Айтып-айтпай не керек,

Сөзімнің болсын түйіні:

Зердеңе құй екі жас,

Нағашының батасын».

                                                         *****