Бисмиллаһир-рахманир-рахим

Мұсылман болдың, қарағым,

Кәне бері қарағын.

Шырағын жағар ұлысың,

Ата менен ананың.

Таудай болсын талабың,

Алтын менен күмістен,

Жасалсын барлық жарағың.

Көрімдігің мінеки,

Бар ма тағы қаларың?

Қой сұрасаң, қой берем,

Тай сұрасаң, тай берем,

Зат сұрасаң, зат берем.

Ат сұрасаң, ат берем.

Батырлығың байқалса.

Сауыт берем Ақберген.

Мұратыңа жете бер,

Күннен-күнге өсе бер,

Ұзақ болып өмірің,

Өміріңнің түйінін,

Өз қолыңмен шеше бер.

Әумин.

***********

Анасының аяулы

Жарып шыққан кемерін,

Қадам басып өмірге,

Жас шыбықтай бүр жарып,

Жаңа жайған желігін,

Торсық шеке, ақ маңдай,

Өсе берсін бөбегің.

Өмірі ұзақ болсын деп,

Көңілі нұрға толсын деп,

Ақ батамды беремін.

Азамат боп ер жетсін,

Қиын кезде жолдастан

Аямайтын көмегін.

Тойың тойға ұлассын,

Бола берсін дегенің!

Аллаһу ақпар!

 

Жас баланың күлкісін бер,

Жас ананың ұйқысын бер.

Жомарттың қолын бер,

Жорытқанның жолын бер.

Қыздың қылығын бер,

Судың тұнығын бер,

Асаудың арынын бер,

Түнгі оттың жарығын бер.

Асқар таудың паңдығын бер,

Бұлбұл құстың таңғы үнін бер.

Даланың жазықтығын бер,

Гүлдің нәзіктігін бер.

Теңіздің тереңдігін бер,

Қыранның көрегендігін бер.

Ердің көңілін бер,

Бүркіттің жігерін бер.

Лашынның жүрегін бер,

Нағыз достың тілегін бер.

Мәңгі-бақи ажырамас,

Шын ғашықтың тілегін бер!

Әумин!

Жас баланың күлкісін бер,

Жас ананың ұйқысын бер.

Жомарттың қолын бер,

Жорытқанның жолын бер.

Қыздың қылығын бер,

Судың тұнығын бер,

Асаудың арынын бер,

Түнгі оттың жарығын бер.

Асқар таудың паңдығын бер,

Бұлбұл құстың таңғы үнін бер.

Даланың жазықтығын бер,

Гүлдің нәзіктігін бер.

Теңіздің тереңдігін бер,

Қыранның көрегендігін бер.

Ердің көңілін бер,

Бүркіттің жігерін бер.

Лашынның жүрегін бер,

Нағыз достың тілегін бер.

Мәңгі-бақи ажырамас,

Шын ғашықтың тілегін бер!

Әумин!

Жас баланың күлкісін бер,

Жас ананың ұйқысын бер.

Жомарттың қолын бер,

Жорытқанның жолын бер.

Қыздың қылығын бер,

Судың тұнығын бер,

Асаудың арынын бер,

Түнгі оттың жарығын бер.

Асқар таудың паңдығын бер,

Бұлбұл құстың таңғы үнін бер.

Даланың жазықтығын бер,

Гүлдің нәзіктігін бер.

Теңіздің тереңдігін бер,

Қыранның көрегендігін бер.

Ердің көңілін бер,

Бүркіттің жігерін бер.

Лашынның жүрегін бер,

Нағыз достың тілегін бер.

Мәңгі-бақи ажырамас,

Шын ғашықтың тілегін бер!

Әумин!

Үйлену оңай, үй болу қиын деген бар,

Саналы жастар бұл сөзді  ұғып бағыңдар.

Қос өзен сынды қос тағдыр бүгін қосылса,

Жарасын тауып жасалсын ізгі қадамдар.

Өмір жолында серік боп ылғи сәттілік,

Шамшырақ сынды жетелей берсін тәтті үміт.

Беу қарақтарым, алтын тойды да тойлаңдар,

 

ЖАС  ЖҰБАЙЛАРҒА  БАТА.

 Шаңырақтарың биік болсын,

Босағаларың берік болсын.

Бау-бақшаларың өрік болсын.

Басыңда дәйім,

Құлпырған құндыз бөрік болсын.

Ақ жүзіңде жарыңның,

Ақ кимешек көрік болсын.

Құдай қаласа,

Көп ұзамай жерік болсын.

Торсық шекелі ұл тауып,

Ол өзіңе серік болсын.

                                Әумин

**********

Жас келіннің батасы,

Жастардың көп қатасы.

Жек көрмейді баласын,

Анасы мен атасы,

Балалар, көтер қолыңды,

Қайырлы құтты жолыңды,

Ием берсін мал мен бас,

Толтырсын ол мен солыңды.

Мен берейін батамды,

Кішіпейіл болып келінжан,

Сыйла енең мен атаңды.

Кекшіл болма, қарағым,

Кешірер әркім қатаңды.

Бола берсін ойын-той,

Қызықтап тойлау – құрмет қой.

Ақыл, естен айрылмай,

Жастарым, еске алып қой,

Қайырлы болсын тойыңыз,

Құдалар кеуде соқтырып,

Құйрық, бауырға тойыңыз.

                             Әумин

**********

Қос аққудай көлдегі,

Қызғалдақтай белдегі,

Жас жұбайлар екенсің,

Бата берем кел бері.

Дәулетті, малды болыңдар,

Жұқармас жалды болыңдар,

Ел-жұртың мақтан тұтатын,

Жастардың алды болыңдар.

Тұтатқан шырақтарыңды,

Басталған мұраттарыңды,

Бір Алла қолдап әрдайым,

Жайқалтсын құрақтарыңды.

Отауларың орда болсын,

Аттарың жорға болсын.

Қымызың қымызық татып,

Местерің қорда болсын.

                                    Әумин

**********

Сыртыңнан дұшпан жүрмесін,

Көңіліңе үрей кірмесін.

Көре алмаған күншілдер,

Күшіктей шулап үрмесін.

Сыйлы етіп Алла басыңды,

Ғұмырлы қылсын жасыңды.

Аруақ қолдап өр, шыңға,

Домалатсын тасыңды.

Қадірін білгін анаңның,

Қызығын көргін балаңның.

Күнің мен ісің түспесін,

Қолына топас сараңның.

Асқақ болып арманың,

Арайлап атсын таңдарың.

Мақсатыңа жете бер,

Аман болып мал-жаның.

                                       Әумин

**********

Жетегің бұйда болсын,

Арқаның шуда болсын.

Беретін асың болсын,

Көретін жасың болсын.

Бесігің алдыңнан түспесін,

Басыңнан жақсылық кетпесін,

Жамандық саған жетпесін.

                                       Әумин

**********

Жас келіннің қонған жері

Құтты қоныс, тұғыр болсын.

Біреуі шал, бірі кемпір –

Қоса ағарған ғұмыр болсын.

Балапанмен, балақанмен

Бесік іші жыбыр болсын.

Құлын тайдың асырымен

Оттың басы дүбір болсын.

Сүйіспендік махаббатпен

Тәтті күлкі, сыбыр болсын.

Кәрі күтіп, бала бағып,

Мол қызықтан ығыр болсын.

Кәрілерге мейірімді,

Келіндерге әдеп болсын.

Ата күту, ана бағу,

Ата жолы әдет болсын!

                         Әумин

**********

Еліңе елеулі бол,

Халқыңа қалаулы бол,

Ата-енеңе жағымды бол,

Қайынаға, қайныңа қайырымды бол.

Ауылыңа айбарлы бол,

Күйеуіңе жайдарлы бол.

                                Әумин

ЖАСТАРҒА, ЕР АЗАМАТТАРҒА БАТА.

 

Сөзімнің жоқ дүр қатасы,

Ғұмырлы бол, ботасы.

Қабыл болар әлеумет,

Ердің біздей батасы.

                              Әумин

**********

Ата сөзі дарып мол,

Ақ уызға жарып бол!

Абылайдай алып бол,

Шоқан сынды жарық бол,

Атың шықсын алашқа – ай!

Абайға ұқсап милы бол,

Құрманғазыдай күйлі бол.

Қамын ойлап халқының,

Сұлтанмахмұттай сыйлы бол!

Шөжедейін жыршы бол,

Біржан салдай әнші бол.

Қажымұқандай елдің ері бол,

Ақандайын  сері бол.

Әлекеңдей заңғар бол,

Ақаңдайын абзал бол.

Міржақыптай сырбаз бол,

Мағжандайын маңғаз бол.

Сәкең сынды сұңқар бол,

Тұтат тектес тұлпар бол.

Жамбылдайын дүлдүл бол,

Күләштайын бұлбұл бол,

Қанышқа ұқсап кемел бол.

Бауыржандай батыр бол,

Рақымжандай батыл бол.

Марғұландай шежіре,

Қасымдайын ақын бол.

Бағың жанып, әрдәйым

Жақсыларға жақын бол!

                                 Әумин

**********

Фарабидің басын берсін,

Жамбылдың жасын берсін.

Абылайдың жүрегін берсін,

Әзірет Әлінің білегін берсін.

Иассауидың тілегін берсін,

Жүзің нұрлы болсын,

Жүрегің сырлы болсын.

Тілің жырлы болсын,

Жігіттің сырттаны атанып,

Өнерің сегіз қырлы болсын.

                                         Әумин

**********

Атың тұлпар болсын,

Құсың сұңқар болсын.

Желің биелі болсын,

Көшің түйелі болсын.

Ісің жүйелі болсын,

Басың киелі болсын.

Қызың қияға қонсын,

Ұлың ұяға қонсын.

Сапарың сәтті болсын,

Жегенің тәтті болсын.

Баянды болып,

Бақ дәулет қонып,

Көңілің толсын!

                       Әумин

**********

Жағың түспей жамандық көрме, балам,

Қисық төре кісіге берме, балам.

Екі дүниенің қызығын бірдей берсін,

Қолыңды адалдыққа серме, балам.

Бағың жоғары өрлесін, балам,

Дұшпаның шеніңе келмесін балам.

Абыройың таймасын, балам,
басыңа дәулет құсы орнасын балам!

                                                      Әумин

**********

ЖАС  БАЛАҒА  БАТА.

 

 

Дәрежесі бейне хан,

Ер болып өссін бала.

Ат қой десең балаға,

Есімі болсын – Иманжан.

 

Жігіт болсын өнерлі,

Ел-жұртына беделді.

Қамқоры болсын халқының,

Ақылға дархан кемелді.

                            Әумин

**********

Асан Қайғы бабадай саналы бол,

Ғаріпте әз Жәнібектей паналы бол.

Керейде Дәстем салдай бағалы бол,

Атақты Келден бидей саналы бол.

 

Ер Дәулендей халқыңның батыры бол,

Махамбеттей жұртыңның ақыны бол.

Дау-жанжал болдырмасқа ат салысқан

Қараменде шешендей мақұлды бол.

 

Маралдай көпке тисін шарапатың,

Шөңкедей арта берсін салтанатың.

Жетім-жесір жарлыға пана болған,

Жоландай елге тисін шапағатың.

 

Тобықты Әнет бидей баталы бол,

Кіші жүз Әйтекедей аталы бол.

Бекердей қамқа киген оқалатып,

Еменәлі Жабадай опалы бол.

 

Балтада Итікедей қарулы бол,

Қанжығалы Жантайдай азулы бол,

Кіші арғын Жәнібектей ер атанып,

Өлеңде, дастанда да жазулы бол.

 

Қазыбектей халқыңның данасы бол,

Қарабастай жұртыңның баласы бол.

Елің қорғап, дұшпанға соққы берген,

Үш жүздің Бөгенбайдай панасы бол.

 

Қазақта әз Тәукедей тақытты бол,

Керейде Есенейдей бақытты бол.

Топ болсақ қобыз тартып, өлең айтып,

Ән шырқап Салқарадай шабытты бол.

 

Үш жүздің Абылайдай тілегі бол,

Марабайдай ақыны – жүрегі бол,

Төре, биге тізгінін бермей өткен,

Найманда Барлыбайдай салмақты бол.

 

Сүйіндік Олжабайдай келбетті бол,

Тәттіқара жыраудай зейнетті бол,

Сыбан Шондай елінің сен ұйшысы,

Тәттімбеттей халқыңның күйшісі бол.

 

Белгібай, Күлекейдей білекті бол,

Беріште Исатайдай жүректі бол.

Халқының қамын жеген ертелі-кеш,

Қарауыл Қанай бидей тілекті бол.

 

Тоқсан бидей көп жаса жүзге келші,

Зілқарадай мал-басың өсіп-өніп,

Кетпес байлық, таусылмас қаржылы етер,

Түсіңде көнек берсін қыдыр келіп.

 

Жыраудың Бұқар сынды өрені бол.

Алды-артын ойлап келіп, пішетұғын

Адамның Қарабидей зерегі бол.

 

Көшебеде Тәбейдей беделді бол,

Сүйіндікте Көшетай өнерлі бол.

Кіші Арғында Жанақтай жауырынды,

Үмбетедей жырға бай, кемелді бол.

 

Нашандай қан-майданда айбатты бол,

Ер Асхаттай шайқаста қайратты бол.

Қабанбайдай жігіттің берені бол,

Сардардың Ер Тарғындай Ерені бол.

 

Ер Сары мен Баяндай әулетті бол,

Едіге би бабандай сәулетті бол.

Ғаскері ат, түйемен жабдықталған,

Керейде Тұрыпбердідей дәулетті бол.

 

Орынбайдай еліңнің шешені бол,

Ер Сырымдай халқыңның көсемі бол.

Көшебе Майлы бидей тым көреген,

Даулы істе сөзге ұста, көшелі бол.

Кіші Арғын Шоқай бидей алымды бол,

Атығай Шал ақындай шалымды бол.

Шектіде Арыстандай биязы бол,

Таузарда Жанкісідей дарынды бол.

 

Құрсары Әлдибектей шешімді бол,

Ашамайлы Тілешідей кесімді бол.

Құйса толмай, толғанда аспайтұғын,

Жаңбыршы Малдыбайдай есімді бол.

 

Көрсеткен бұқараға  үлгілі жол,

Толыбай сыншыдайын жолбасшы бол.

Жауларға қарсы шығып, бастайтын қол,

Керейде Ақпанбеттей қолбасшы бол.

 

Ұлы жүз Төлебидей айлалы бол,

Кіші Арғын Бөгенбайдай пайдалы бол.

Қиын, қыстау кезеңде қоршау бұзған,

Тарақты Байқозыдай айбарлы бол.

 

Керейде Тұрлыбектей табанды бол,

Шәукерде Байдалыдай амалды бол.

Қиналғанда ерлерге қайрат берген,

Малайсары батырдай жайдарлы бол.

 

Төле би бабаңдай зейнетті бол,

Тамада ер Есеттей келбетті бол.

Бикеде Манақадай аяулы бол,

Мәуелі бәйтеректей саялы бол.

 

Тіліне ғазәзілдің ермейтін бол,

Дұшпанға тізгініңді бермейтін бол.

Өнерге өсе келе құштарланып,

Қияға құлашыңды сермейтін бол.

                                                   Әумин

**********

Әскерге кеткенде

Жолыңды Алла қолдасын,

Жаманшылық болмасын.

Серті мен сөзде тұратын,

Сенімді болсын жолдасың.

Жолыңды кесем дегендер

Ешқашанда оңбасын.

Сәтті болып істерің,

Жақсы болып түстерің,

Жортып бір жортып жеткенде,

Жомарт болып төсегің.

Жұғымды болсын ішкенің,

Көрмеген жерді көріп қайт.

Қайрылып сәлем беріп қайт.

Ырзығың сыртта шашылса,

Оны да түгел теріп қайт.

Айдарыңнан жел есіп.

Желіп барып, желіп қайт.

Бақ қосылып басыңа,

Дақ түспей ар мен ағыңа,

Сау-саламат өзіңмен,

Кездесейік тағы да.

                     Әумин

**********

Оң болсын, балам, сапарың,

Молықсын дәмің, татарың,

Туған елің тапсырған,

Парызын өте Отанның.

Барып келіп жатыр ғой,

Өзіңдей жастар – қатарың.

Халықтың сүйген тірегі,

Сом темірдей білекті,

Арыстандай жүректі,

Анаңның сүтін ақтай біл,

Бере гөр деп тілекті!

                       Әумин

**********

Иә, Құдайым!

Дәулетті бас берсін,

Бақытты ас берсін.

Ұлыстың ұлы күнінде!

Ұлың оңға қонсын.

Қызың қырға қонсын.

Малың өріске толсын,

Дәулетіңді асырсын,

Дұшпаның басылсын.

Менің берген бұл батам –

Ұлыс күнге сақтап жүрген сүр батам.

Мінгендерің балалар,

Жорға-жорға тай болсын,

Жорғалатып келгенге

Көптің көңілі жай болсын!

Ай жағыңа қарасаң,

Алтыннан терек орнасын

Айында келген мейманың,

Соған атын байласын.

Күн жағыңа қарасаң,

Күмістен терек орнасын.

Күнде келген мейманың,

Соған атын байласын.

Таң мезгілі болғанда,

Наурыз күні туғанда,

Боз тоғайдай шуылдап,

Бөденедей пырылдап,

Берекелі құт болып,

Қыдыр келіп дарығай!

Астыр-тастыр,

Жұлдыздармен жалғастыр,

Жақсылармен жалғастыр,

Жамандардан адастыр!

                               Әумин

**********

Ұлысың оң болсын,

Ақ мол болсын,

Қайда барса да жол болсын!

Ұлыс бақты болсын,

Төрт түлік ақты болсын!

Ұлыс береке берсін,

Бәле-жала жерге енсін!

                         Әумин

**********

Өркенің өссін,

Өрісің кеңейсін.

Ат жалын тартып мініп,

Халқыңның қамын жегейсің.

Тілеуіңді беріп,

Бағыңды ашсын.

Айналып келіп ай мен жыл,

Аман-есен көруге жазсын!

                                 Әумин

**********

Тәңірім жаздай берсін,

Жаздай берсе жазылып,

Көкірегінде иман оты маздай берсін,

Тәңірім күздей берсін,

Күздей берсе құтайып,

Риздығын маңдай термен іздей берсін.

Тәңірім қыстай берсін,

Қыстай берсе, қысылмай

Ынсаппенен тізгінің тең ұстай берсін.

Тәңірім көктемдей берсін,

Көктемде көктей өніп,

Талабың көкке өрлей берсін!

Тышқан жылы тыныштық бер,

Сиыр жылы ырыс-құт бер,

Барыс жылы мал-басымды өсір,

Қоян жылы жайлы қонысқа көшір.

Қоян жылы жұрттан жылу сұратпа,

Ұлу жылы ұл-қызымды жылатпа,

Жылқы жылы жеткізе гөр мұратқа.

                                           Әумин

**********